De MIVB en Brussel investeren in geïntegreerde aanpak van opvang daklozen en drugsgebruikers in metrostations
De MIVB en Brussel investeren in geïntegreerde aanpak van opvang daklozen en drugsgebruikers in metrostations
Persuitnodiging: vrijdag 27/10 om 11 uur
De Brusselse regering kent de MIVB extra middelen toe om de veiligheid in de metrostations te verhogen en daklozen en drugsverslaafden naar een geschikt opvang- en zorgprogramma te leiden. Dit zal gebeuren in samenwerking met een aantal sociale organisaties die gespecialiseerd zijn in dit soort hulp.
Het Brusselse gewest kampt al enkele jaren met een belangrijke toename van het aantal zwervers en verslaafden. Dit maatschappelijke probleem doet zich ook voor op het MIVB-net. Deze mensen zijn almaar vaker aanwezig in de metrostations. Dit leidt tot een gevoel van onveiligheid bij zowel de reizigers als het personeel van de MIVB. De klachten van klanten zijn meer dan verdubbeld tussen 2021 en 2023, en het jaar is nog niet voorbij. Het probleem ondermijnt ernstig het vermogen van de MIVB om haar opdrachten uit te voeren en beïnvloedt ook de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer.
Bovendien vormen het metroverkeer in de tunnels en de aanwezigheid van 900 volt daarin een reëel risico voor het rondzwervende en verslaafde publiek. Er is niet alleen een risico voor de betrokken personen, maar ook voor de kritieke infrastructuur zelf die aanwezig is in ondergrondse stations. Schade kan leiden tot grote en langdurige problemen op het netwerk. Tot slot is het metronetwerk geen plek waar de sociale diensten zwervers of verslaafden op een goede, menselijke manier kunnen opvangen en naar de juiste hulp kunnen leiden.
Om ervoor te zorgen dat eenmalige maatregelen niet zomaar leiden tot een verschuiving van deze fenomenen, die te maken hebben met sociale onzekerheid en verslaving, is een globale aanpak met alle actoren essentieel. De MIVB werkt al jaren samen met verenigingen die gespecialiseerd zijn in de omgang met deze groepen, en met de politie.
Omdat de omvang van dit fenomeen ongezien is, stelde de MIVB aan de Brusselse regering voor om, naast de al bestaande maatregelen, een nieuwe aanpak te ontwikkelen die zowel sociaal als veiligheidsgericht is, geïnspireerd op de ervaring van de RATP (openbaar vervoer in Parijs).
Sociaal luik: “rondes”
Het project omvat de oprichting van een nieuw intern team bij de MIVB dat drugsverslaafden en zwervers doorverwijst naar de opvang-, zorg- en huisvestingsstructuren die het best op hun specifieke behoeften zijn afgestemd. Dit personeel zal 24 uur per dag en 7 dagen per week aanwezig zijn op het openbaarvervoersnetwerk, in de buurt patrouilleren en mensen naar de juiste opvangvoorzieningen brengen, ter ondersteuning van het werk van verenigingen.
Versterking veiligheid in stations
Tegelijkertijd verhoogt de MIVB het aantal patrouilles voor de beveiliging van de stations met 30%. De functie van Patrouilleur Veiligheid Station (PVS) werd in 2017 ingevoerd na de aanslagen van 22 maart 2016, met als taak de veiligheid in de stations te garanderen. Hun opdrachten worden uitgebreid naar het begin en het einde van de nacht, kritieke periodes op vlak van risico's in verband met drugsverslaving en zwervers.
Geïntegreerde aanpak
In februari 2023 werd een eerste sociale - en verzorgingsaanpak gekozen voor het probleem van de toenemende aanwezigheid van drugsverslaafden en daklozen in metrostations, via de financiering en uitvoering van het SubLINK-project. Het platform SubLINK verenigt Projet Lama, Samusocial, DIOGENES en Transit en wordt begeleid door Bruss'Help. Dankzij deze coördinatie van middelen konden een honderdtal personen in een twaalftal (pre)metrostations van het MIVB-netwerk worden begeleid, en werd de tussenkomst onlangs uitgebreid tot het NMBS-gedeelte van het Zuidstation.
Het door de MIVB op te zetten programma is bedoeld om het werk van de vrijwilligerssector in het kader van SubLINK te versterken en aan te vullen. Het is noodzakelijkerwijs sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van opvangplaatsen overdag en van nachtopvang, maar ook van de psycho-medisch-sociale follow-up van de mensen die worden aangetroffen, de mobilisatie van de verschillende actoren en de menselijke en financiële middelen die worden toegewezen aan maatschappelijk werk.
Brieuc de Meeûs, CEO van de MIVB: "De toenemende aanwezigheid van drugsverslaafden en daklozen in Brussel heeft een bijzondere impact op de MIVB. Het creëert een groeiend gevoel van onveiligheid bij onze klanten en medewerkers en ondermijnt de aantrekkelijkheid van ons netwerk. Daarom willen we een actieve bijdrage leveren aan de oplossing van dit probleem door bepaalde maatschappelijk opdrachten in huis te halen en de aanwezigheid van onze veiligheidsteams te verhogen ter ondersteuning van de vrijwilligerssector en de politie. De samenwerking van alle betrokken actoren is essentieel om deze cruciale uitdaging voor de MIVB en het Brusselse Gewest aan te gaan".
"De veiligheid en het comfort van de reizigers zijn cruciaal voor het succes van het openbaar vervoer. Toen we in november 2022 samen met de MIVB en mijn ministeriële collega's Maron en Vervoort alarm sloegen over het drugsprobleem in onze metrostations, hebben we onmiddellijk het proefproject SubLINK opgestart, dat een geïntegreerde aanpak voorstelt. Deze integratie van sociale bijstand, medische zorg en veiligheid is de juiste aanpak gebleken. We breiden deze regeling nu uit om de veiligheid in de stations te waarborgen en de getroffenen de juiste zorg en begeleiding te bieden. Ik wil mijn collega's bedanken voor hun steun voor deze geïntegreerde aanpak en de verschillende partners voor hun uitstekende werk”, voegt Elke Van den Brandt, Brussels minister van Mobiliteit, hieraan toe.
Alain Maron, Brussels minister van Volksgezondheid en Sociale Actie: "Om deze mensen effectief te kunnen blijven ondersteunen en hen te kunnen begeleiden naar zorg die problematisch drugsgebruik stabiliseert, vermindert en stopzet, zijn sommige van de nodige faciliteiten momenteel onderontwikkeld. Daarom openen we een nieuw lokaal voor laag-risico drugsgebruik in de buurt van Ribeaucourt en IJzer, evenals een crisisopvang voor drugsverslaafden. Ruimtes voor laag-risico-drugsgebruik helpen de risico's van illegaal drugsgebruik voor de gezondheid, de maatschappij en de openbare orde te verminderen door ondersteuning te bieden aan mensen in actieve stadia van drugsgebruik die (nog) niet in staat zijn om te stoppen met drugs. Deze faciliteiten bieden een echt alternatief voor drugsgebruik in de openbare ruimte en een kans om psycho-medisch-sociaal werk met deze mensen te doen. Het continuüm van zorg zal ook worden versterkt door het creëren van extra zorg- en rehabilitatievoorzieningen. Het doel is om de zorg- en re-integratietrajecten voor deze populatie in grote moeilijkheden te versterken."
Voor meer details over de aanpak met “rondes” nodigen wij u uit op een persontmoeting op vrijdag 27 oktober om 11 uur, in aanwezigheid van de minister van Mobiliteit, Elke Van den Brandt, de minister van Volksgezondheid en Sociale Actie, Alain Maron, en de CEO van de MIVB, Brieuc de Meeûs. U krijgt ook de kans om Grégoire Caffin-Le Dû te ontmoeten, hoofd van de missie ter bestrijding van extreme uitsluiting van de RATP.
Afspraak op het hoofdkantoor van de MIVB, Koloniënstraat 62, 1000 Brussel.